Dikilmiş göz kapaklarımın üstünde
Saçlarımla iç içe saçları,Ellerim de aynı biçimdeRengi gözlerimin renginde,Kaybolup gitmiş gölgemdeBir taş gibi göğe atılmış.Her zaman açıktır gözleriBırakmaz ki beni uykuya,Düşleri ışıkla doluGüneşi bile buharlaştırır,Güldürür beni, bir ağlatır, bir güldürürKonuşturur hiç bir şey söylemeden.
Şiir: Paul ELUARD, (Capitale de la douleur)Çeviri: Can ÇINAR, 1 Haziran 2012, İstanbul
 |
| L'AMOUREUSE par Jean-Yves LESAGE |
Bir insan öldü
Kendini savunacak tek silahYaşama açılmış kollarıydıBir insan öldü Bildiği tek yolSilahlardan nefret yoluyduBiri insan öldü kavgayı sürdürerekÖlüme karşı unutuluşa karşıOnun bütün istediğiBizim de isteğimizdiBugün de istediğimizMutluluk ışık olsunGözlerin yüreklerin derinlerindeVe yeryüzünde adaletYaşatan sözcükler vardırSuçsuz sözcüklerdir bunlarCoşku gibi güven gibiAşk adalet ve özgürlük gibiÇocuk gibi incelik gibiVe bazı çiçek adları bazı meyve adları gibiCesaret öğrenmek gibiVe yoldaş arkadaş gibiVe bazı şehir adları ülke adlarıVe bazı kadın adları dost adları gibiPeri de eklensin bunlaraPeri öldü bizi yaşatmak içinSen-ben olduk göğsünde ki delikleAma tanıdık kendimizi onunlaSen-ben olduk yaşayan umuduyla.
Şiir: Paul ELUARD, 1944Çeviri: Can ÇINAR, 1985
Mutlu aşk yokturHiç bir şey verilmemiştir insana Ne gücüNe güçsüzlüğü ne de yüreği Ve kollarınıAçtığını sandığında bir haç gölgesidir gölgesiVe mutluluğa ulaştığını sandığında boğar onuAcılı ve şaşırtıcı bir ayrılıktır yaşamı
Mutlu aşk yoktur.
Silahsız askerlere benzer yaşamıBambaşka bir yazgıya kuşananNelerine yarar güneşin doğuşuOnlar umarsız ve kuşkuludurlar gecedeSöyle şunu Hayatım Ve tutun gözyaşlarınızı
Mutlu aşk yoktur.
Güzelim sevdiğim yaram benimYaralı bir kuş gibi içimde taşırım seniVe onlar bilmeden bakarlar geçişimizeÖrdüğüm sözcükleri yineleyerek ardımdanVe onlar ki iri gözlerin için hemen ölüveririler
Mutlu aşk yoktur.
Yaşamayı öğrenmenin zamanı çoktan geçti artıkYüreklerimiz düzenle ağlasın gecedeEn küçük şarkı için acıdır gerekenTitremek için tasalarımızBir gitar havası içinse iç çekişler
Mutlu aşk yoktur.
Acısı olmayan aşk yokturYaralamayan aşk yokturOnurunu yitirmeyen aşk yokturYa sen yurt aşkı senden fazlaHüzünle yaşanan aşk yoktur
Mutlu aşk yoktur.
Ama bu bizim ikimizin aşkı.
Şiir: LOUIS ARAGON, 1945Çeviri: Can ÇINAR, 1984
 |
| Louis Aragon & Elsa Triolet |
BAŞLANGIÇ
Doğrultup belimizi kalktığımızdan beri iki ayak üstüne,kolumuzu uzunlaştırdığımızdan beri bir lobut boyuve taşı yonttuğumuzdan beriyıkan da, yaratan da biziz,yıkan da yaratan da biziz bu güzelim, bu yaşanası dünyada.Arkamızda kalan yollarda ayak izlerimiz kanlı,arkamızda kalan yollarda ulu uyumları aklımızın, ellerimizin, yüreğimizin,toprakta, taşta, tunçta, tuvalde, çelikte ve plastikte.Kanlı ayak izlerimiz mi önümüzdeki yollarda duran?Bir cehennem çıkmazında mı sona erecek önümüzdeki yollar?
1
Çocukların avuçlarında günlerimiz sıra bekler,günlerimiz tohumlardır avuçlarında çocukların,çocukların avuçlarında yeşerecekler.Çocuklar ölebilir yarın,hem de ne sıtmadan, ne kuşpalazından,düşerek de değil kuyulara filân;çocuklar ölebilir yarın,çocuklar sakallı askerler gibi ölebilir yarın,çocuklar ölebilir yarın atom bulutlarının ışığındaarkalarında bir avuç kül bile değil,arkalarında gölgelerinden başka bir şey bırakmadan.Negatif resimcikler boşluğun karanlığında.Krematoryum, krematoryum, krematoryum.Bir deniz görüyorumölü balıklarla örtülü bir deniz.Negatif resimcikler boşluğun karanlığında,yaşanmamış günlerimizçocukların avuçlarıyla birlikte yok olan.
2
Bir şehir vardı.Yeller eser yerinde.Beş şehir vardı.Yeller eser yerinde.Yüz şehir vardı.Yeller eser yerinde.Yok olan şehirlere şiirler yazılmayacak,şair kalmayacak ki.Pencerende bir sokak bulvarlı.Odan sıcak.Ak yastıkta üzüm karası saçlar.Adamlar paltolu, ağaçlar karlı.Penceren kalmayacak,ne bulvarlı sokak,ne ak yastıkta üzüm karası saçlar,ne paltolu adamlar, ne karlı ağaçlar.Ölülere ağlanmayacak,ölülere ağlayacak gözler kalmayacak ki.Eller kalmayacak.Negatif resimcikler dalların altındakiyok olmuş olan dalların altındaki.Yok olmuş olan dalların üstündeno bulutlardır geçen.Güneye götürmeyin beni,ölmek istemiyorum...Ölmek istemiyorum,Kuzeye götürmeyin beni...Batıya götürmeyin beni,ölmek istemiyorum...Ölmek istemiyorum,Doğuya götürmeyin beni...Bırakmayın beni burada,götürün bir yerlere.Ölmek istemiyorum,ölmek istemiyorum.O bulutlardır geçenyok olmuş olan dalların üstünden.
3
Tahta, beton, teneke, toprak, saman damlarımızla iki milyardan artığız,kadın, erkek, çoluk çocuk.Ekmek hepimize yetmiyor,kitap da yetmiyor,ama kederdilediğin kadar,yorgunluk da göz alabildiğine.Hürriyet hepimize yetmiyor.Hürriyet hepimize yetebilirve sevda kederi,hastalık kederi,ayrılık kederi,kocalmak kederindengayrısı aşmayabilir eşiğimizi.Kitap hepimize yetebilir.Ormanlarınki kadar uzun olabilir ömrümüz.Yeter ki bırakmayalım, yaşanmamış günlerimiz yok olmasın çocuklarınavuçlarıyla birlikte,boşluğun karanlığına çıkmasın negatif resimcikler,yeter ki ekmek ve hürriyet yolunda dövüşebilmek için yaşayabilelim.ÇAĞRI
Tanrı ellerimizdir,Tanrı yüreğimiz, aklımız,her yerde var olan Tanrı,toprakta, taşta, tunçta, tuvalde, çelikte ve plastikteve bestecisi sayılarda ve satırlarda ulu uyumların.İnsanlar sizi çağırıyorum :kitaplar, ağaçlar ve balıklar için,buğday tanesi, pirinç tanesi ve güneşli sokaklar için,üzüm karası, saman sarısı saçlar ve çocuklar için.Çocukların avuçlarında günlerimiz sıra bekler,günlerimiz tohumlardır avuçlarında çocukların,çocukların avuçlarında yeşerecekler.
 |
| Nazım HİKMET (1902-1963) |
SUR LA VIE (v.1)
À PROPOS DE VIVRE (v.2)
ON LIVING
ÜBER DAS LEBEN
LA VITA NON E UNO SCHERZO
ACERCA DEL VIVIR
Yaşamı Keşfederken
Kutuptakar altındaen aydınlık günümdegördüm senive sende sevgiyi.Tipide uçuşankardelen saçlarındagecenin feneriışıklı bakışındagördüm senive sende güneşi.Gecenin karanlığıerimedeyken üstümdeyosunlu yeşiliyleçırpışan yüreğimdebuldum senive sende iyiyi.Ürkek bir kelebekuçar gelir dağlardankonar gülün dalınatitreyen kanadındagizemli gözlerindebuldum senive sende güzeli.
Can ÇINAR
-Ahmet için-
Al bir ata binmiş, koşuyor ürkek ürkekApak gözlerde parlayan yaşama sevinciKasada bir dünya güzeli, pay edimlikKorumak için kara kurttan kutsal nimeti.Gülmeyi öğret bana kolay ve sessizDağlar delen dayancından ver, yoksunum.Dileğim mutlu bir yaşam, dertsiz, tasasızGüç de olsa başarırsın aklınla, bilirim.
Can ÇINAR, 1982,SJ Palmares Yıllığı
